Ιβάρια
Τα «ιβάρια» αποτελούν εγκαταστάσεις που ελέγχουν τη διακίνηση, καθώς εγκλωβίζουν και συλλαμβάνουν τα αλιεύματα που κινούνται από και προς τις λιμνοθάλασσες του Αμβρακικού. Αποτελούν φυσικά ιχθυοτροφεία των λιμνοθαλασσών και μέθοδο φυσικής υδατοσυλλογής χωρίς καμία ανθρώπινη παρέμβαση.
Τα ιβάρια κατασκευάζονται πάνω στους στενούς διαύλους επικοινωνίας της θάλασσας με τις λιμνοθάλασσες, τις «μπούκες» όπως αποκαλούνται. Η κατασκευή των παραδοσιακών καλαμένιων «ιβαριών» είναι μια δύσκολη και απαιτητική κατασκευή που τείνει να εκλείψει τα τελευταία χρόνια.
Τα ευρύαλα ψάρια αντέχοντας μεγάλο εύρος αλατότητας εισέρχονται μαζικά κάθε άνοιξη στα ρηχά νερά των λιμνοθαλασσών για να εκμεταλλευτούν την πλούσια τροφή. Την Άνοιξη όλες αυτές οι αχανείς εκτάσεις ρηχών νερών σφύζουν από ζωή. Την περίοδο αυτή τα «ιβάρια» σωδιάζουν (εσοδεύουν), δηλαδή ανοίγουν τους φραγμούς που έχουν στα στενά σημεία επικοινωνίας της λιμνοθάλασσας με τη θάλασσα. Τις ώρες που εξέρχονται νερά προς τη θάλασσα, τότε κόντρα στο ρεύμα εισέρχονται κοπάδια γόνου και νεαρά ψάρια προς τις λιμνοθάλασσες. Όταν στο τέλος της άνοιξης ζεστάνει ο καιρός, τα ιβάρια κλείνουν με καλαμωτές, οι οποίες παγιδεύουν τα ψάρια εντός της λιμνοθάλασσας, επιτρέπουν όμως τη διακίνηση των νερών, άρα και την ανανέωση τους.
Ο γόνος και τα μικρά ψάρια εισέρχονται στα ιβάρια μέσω των μεταλλικών πλέον πλεγμάτων, που αντικατέστησαν τη δεκαετία του 1980 τους φράκτες από καλάμι. Λόγω των πλούσιων τροφικών αποθεμάτων τα εγκλωβισμένα ψάρια μεγαλώνουν με ταχύτερους ρυθμούς, συγκριτικά με οποιαδήποτε άλλη φυσική υδατοσυλλογή. Όταν πια έχουν μεγαλώσει αρκετά, δεν χωρούν να περάσουν από τους φράκτες και να επιστρέψουν στη θάλασσα. Ένα ποσοστό τους θηρεύεται από μεγαλύτερα αρπακτικά ψάρια και πουλιά (κορμοράνοι, αργυροπελεκάνοι κ.α.).
Τα ψάρια (κεφαλοειδή, τσιπούρες, χέλια, γωβιοί, αθερίνες κ.α.) επιζητούν να κατευθυνθούν προς τη θάλασσα. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι όταν επέρχεται η αναπαραγωγική τους ωρίμανση. Ο δεύτερος λόγος εξόδου των ψαριών είναι οι ακραίες τιμές φυσικών και χημικών παραμέτρων που αποκτούν τα ημίκλειστα ρηχά νερά, ιδιαίτερα το καλοκαίρι και το χειμώνα με τις ακραίες τιμές θερμοκρασιών.
Πλην των γωβιών, όλα τα άλλα είδη ψαριών αναπαράγονται στην ανοιχτή θάλασσα του Ιονίου.
Εκτός της μεθόδου διαχείρισης των λιμνοθαλασσών με τα ιβάρια, οι κάτοικοι ανέπτυξαν πατροπαράδοτα πλήθος άλλων τεχνικών σύλληψης των ψαριών με καμάκια, με αγκιστροκάλαμα κ.α. Για τη μετακίνηση τους οι ψαράδες χρησιμοποιούν παραδοσιακά ελαφρά σκάφη που κινούνται στα ρηχά νερά των λιμνοθαλασσών. Τέτοια είναι τα «πριάρια» με μήκος 5-6 περίπου μέτρα, οι «γαίτες» και τα μικρότερα μονόξυλα ή «κορυτάκια». Όλα τα παραπάνω σκάφη κατασκευάζονται από ξύλο, δεν έχουν καρίνα και ο πάτος τους είναι επίπεδος. Τα ψάρια αφού «εγκλωβιστούν» με τα ιβάρια ή διβάρια, αλιεύονται με δίχτυα και απόχες.
Τα ιβάρια του Αμβρακικού
Τα ιβάρια του Αμβρακικού
